Meegemaakt – Zie je mij als slecht mens?

Bajes Broeder Rik werkt als verpleegkundige binnen het JCvSZ van de PI Haaglanden.
Hij blogt en is actief op social media. Volg hem op Instagram, LinkedIn en Facebook.

Rond 14.30 uur loop ik samen met mijn collega de afdeling op om aan de late dienst te beginnen. We beginnen beiden achter een computerscherm om de dossiers te lezen van de patiënten. Zo zien we hoe het met ze gaat en welke handelingen/controles er plaats moeten vinden. Uiteindelijk lees ik ook het dossier van Martin.

Psychose

Martin, zoals hij graag genoemd wil worden, is een kleine twee weken geleden opgenomen binnen het JCvSZ. Hij kwam binnen in een psychotische toestand, was erg angstig, vertrouwde niemand en zei de eerste dagen helemaal niets. Als je een vraag stelde, keek hij je aan met zijn grote ogen, maar er kwam geen antwoord. Op de camera was goed te zien dat hij zich terugtrok onder zijn dekbed, en de gehele dag in bed bleef liggen. De dagen erna kregen wij steeds meer contact met hem en begon hij steeds vaker uit zichzelf te praten. Tijdens die eerste dagen mocht Martin ook bellen met zijn familie. Tijdens die gesprekken merkte je dat het hem raakte en ontroerde.

Na het lezen overleggen we met de dienstdoende penitentiaire inrichtingswerker (PIW’ers) over hoe we de dienst gaan indelen. Al snel hebben we het over Martin en geef ik aan dat ik hem beloofd heb om zijn haar kort te scheren. Na de koffieronde besluit ik samen met PIW’er Dennis naar Martin toe te gaan om zijn haren te doen.

Excuses en schaamte

Als de celdeur open gaat begroet hij mij met “Hey, daar is de kapper!”. Hij is opgewekt en kijkt mij met een vrolijke blik aan. “Hey Martin, zoals beloofd kerel. We gaan even je haren doen.” Martin knikt instemmend en we verplaatsen ons naar de badkamer, waar ik de tondeuse in het stopcontact kan doen. Als we een paar minuten bezig zijn, raken we aan de praat. Ineens biedt hij uit het niets zijn excuses aan. “Sorry Rik, ik heb begrepen dat ik de eerste paar dagen niet zo spraakzaam was. Ik kan mijzelf dat niet meer herinneren.”

Even is het stil en dan vertel ik Martin dat het oké is. Ik leg hem uit dat dat met zijn psychotische toestandsbeeld te maken had. Hij begrijpt dat, maar voelt zich er wel vervelend onder. Hij legt me uit dat hij de week voor zijn psychose een slecht gesprek had met zijn huisarts. Deze vertelde hem dat hij een tumor had in zijn blaas. “En toen knapte er iets in mij”, zegt Martin. “Die dagen daarna was ik helemaal van de kaart en heb ik iets vreselijks gedaan”, zegt hij terwijl ik zie dat hij geëmotioneerd raakt. “Ik schaam mijzelf zo, Rik, ik ben helemaal niet zo. En dat kan je aan mijn zoon vragen, echt…. Wil je mij geloven?”

Geen mening en een fijn gesprek

Ik zet de tondeuse even uit en ga naast hem zitten. Ik luister naar zijn verhaal en geef geen mening daarover. Het lijkt erop of na al die dagen alles ineens bij hem binnenkomt. Ineens het besef wat er allemaal gebeurd is.

Hij vraagt mij met natte ogen of ik hem als slecht mens zie. Hij is zo bang dat iedereen hem nu als monster ziet. We kijken elkaar aan en ik zeg: “Luister Martin, wat jij gedaan hebt en waarom jij hier bent, is voor mij niet belangrijk. Ik zie geen slecht mens, maar iemand die door zijn ziekte een verkeerde keuze gemaakt heeft. Jij bent nu hier en hebt mijn hulp nodig. En die geef ik je. Ongeacht wat je gedaan hebt, wie je bent en waar je vandaan komt. Ik ben er voor je en we moeten er samen hier het beste van maken. De toekomst zal leren hoe het verder moet, daar hebben wij nu geen invloed op. Elke dag weer een stapje, toch?”

Martin knikt, veegt zijn tranen weg en zegt: “Je hebt gelijk, maar ik vind het wel fijn om zo te praten met je. Niemand begrijpt hier wat er in mijn hoofd omgaat en dan is een luisterend oor gewoon fijn.” Ik vertel hem dat ik het snap en dat hij altijd bij mij terecht kan voor een praatje.

“Zo, zullen we dan nu verder met je haar, want met deze coupe “krop andijvie” laat ik je echt niet je cel uit gaan.” We lachen samen en langzaamaan gaat de tondeuse weer in zijn haar.

Lees meer verhalen van huisartsen en verpleegkundigen op onze blogpagina