Meegemaakt – Wat zit erachter?

Wat zit erachter?

In het werk van huisarts in de gevangenis word je soms geconfronteerd met ‘lastige mensen’. Zo staan ze te boek of zo worden ze je voorgesteld. En vaak zijn ze het ook.
Ik wil altijd graag zelf mijn ervaring opdoen in het contact en begin mijn consult standaard met de vraag: ‘hoe gaat het met u?’ Soms zie ik verbazing of verrassing op het gezicht van de gedetineerde, vanwege de vraag en vanwege het ‘u’. Soms helpt dat meteen in het contact, maar lang niet altijd.

Er zitten veel mensen met een persoonlijkheidsstoornis in de PI en ook ik laat me soms opfokken door asociaal, dwingend  of intimiderend gedrag. Dat is ook afhankelijk van mijn eigen stemming en van mijn eigen geduld op dat moment.
Maar af en toe gebeurt het dat je in gesprek komt en dat de ‘lastige persoon’ zijn verhaal vertelt over wat hij heeft meegemaakt in zijn jeugd: mishandeling, pesten, verkrachting, verwaarlozing, bedreiging, etc.
Dan ga je begrijpen waarom iemand ‘scheef gegroeid’ is. Natuurlijk betekent het niet dat je, als je begrijpt hoe iets gekomen is, goedkeurt wat iemand heeft misdaan. Maar daarvoor is hij dan ook gestraft.

Maar wel krijg je meer inzicht in het gegeven dat sommige mensen zich in een verharde maatschappij, in een asociale en onveilige omgeving niet kunnen handhaven, dat ze niet kunnen standhouden, geen normaal leven kunnen opbouwen, geen weerstand kunnen bieden aan verleidingen, vluchten in drugs of alcohol, geen relaties kunnen onderhouden etc.
En – om de pijn te vergeten – zichzelf of anderen pijn gaan doen. Vaak heb ik vanwege deze voorgeschiedenis met mensen te doen. Iedereen wil uiteindelijk gezien worden.
Het proces naar heling is langdurig, het lijkt soms onbegonnen werk, uitzichtloos, maar de uitdaging ligt er!
Ik leer elk spreekuur nog bij en daarom vind ik het werk in de PI zo boeiend en leerzaam.

Jeannette van Andel

Lees of download alle verhalen: