Meegemaakt – Wat kunnen wij ‘buiten’, wat kunnen wij ‘binnen’?

Kwam een man bij de dokter….

Ik had hem de week ervoor gezien en met hem afgesproken na een week een controle te doen. Evaluatie van de behandeling en eventuele vervolgstappen.

Voordat ik hem uit de wachtkamer haalde, werd mij verteld dat de afdeling had gebeld dat hij opgefokt de afdeling had verlaten. Voor mijn veiligheid was de bewaking dichtbij en kon ik meteen alarm slaan als dat nodig was. Ik was benieuwd maar gezien het vorige contact niet meteen angstig.

Ik haalde hem uit de wachtkamer en vroeg wat er aan de hand was. ‘Ach’, zei hij, ‘ze beloven van alles en dan gaat het opeens niet door (verlof) en zeggen dan dat ze niets toegezegd hebben. Daar word ik pissig van’. Ik zei dat ik me kon voorstellen dat hij daar boos over was en adviseerde hem daar straks met het afdelingshoofd over te praten. ‘En dan gaan ze ook nog hierheen bellen, ik doe heus niks, ik kijk wel uit’ zei hij. ‘Ja, als ik buiten was en alcohol had gedronken had ik hem in elkaar geslagen’ zei hij.

In alle rust kon ik het consult vervolgen. Het zette me wel aan het denken: als gedetineerden vrijgelaten worden omdat hun straf erop zit, hoe gaat het dan  ‘buiten’, met alle verleidingen van alcohol en drugs? ‘Binnen’ zijn de verleidingen van drugs natuurlijk ook aanwezig, alcohol speelt geen rol.

Ik hoor van sommige gedetineerden dat ze moeilijk kunnen afkicken van drugs, omdat de verleiding ook binnen de muren van detentie te groot is. Helaas is het tot nu toe niet gelukt deze buiten de muren te houden. Met alcohol lukt dat beter. Ik houd soms mijn hart vast als gedetineerden ontslagen worden, als hun straf erop zit. Hoe gaat dat als ze weer in de maatschappij komen? Soms zonder dak boven hun hoofd, meestal zonder werk en bezigheden, relaties veranderd of verbroken, nauwelijks sociale contacten. En al te gemakkelijk weer terugvallen in hun oude patroon en dan opnieuw gestraft worden. En zo in een vicieuze cirkel terecht komen. Sommigen vinden het binnen de muren daarom zelfs veiliger. Triest eigenlijk.

Veel mensen in Nederland weten precies hoe het moet: levenslang opsluiten, geen nieuwe kansen. Ik heb geen oplossing, maar misschien moeten we ook eens kijken of we als maatschappij sowieso wel bereid zijn om mensen die in de fout gegaan zijn een nieuwe kans te geven, onder goede begeleiding. Of dat we zodanig kunnen faciliteren dat de kans op recidief kleiner wordt.  Voor iedereen beter.

Jeannette van Andel – Huisarts van medTzorg

Lees of download alle verhalen: