Dit is de richtlijn Minderjarigen in gesloten setting (politie en justitie) ontwikkeld voor de huisartsen werkzaam bij medTzorg.

Ga naar: Definitie minderjarigen en leeftijdsgrenzen

• De huisartsen van medTzorg zien de minderjarige patiënt in eerste instantie als kind, en daarna pas als verdachte.
• Het streven is om elke minderjarige die tussen 08.00-24.00 uur ingesloten wordt in een cel, binnen 3 uur na insluiting, door de dienstdoende huisarts te laten beoordelen. Tussen 00.00 en 08.00 is dat wanneer er sprake is van alarmsignalen.
• De huisarts van medTzorg adviseert de OvJ om alternatieven voor insluiting te overwegen.
• Minderjarigen worden nooit geïsoleerd.

In lijn met het VN-kinderrechtenverdrag zien de huisartsen van medTzorg de minderjarige patiënt in eerste instantie als kind, en daarna pas als verdachte. De huisarts heeft geen rol in het strafproces en laat het medisch oordeel niet afhangen van het strafbare feit waarvan de patiënt verdacht wordt. De huisarts ziet een kind – hij/zij richt zich op de kwetsbaarheden van dat kind en geeft een advies op maat gebaseerd op gezondheid en welzijn van dat individuele kind. Het is aan de (hulp) officier van justitie om dat advies te wegen in het hele proces van strafvervolging. Ga naar: Verblijf in politiecel

In cellen van politiebureaus / politiecellencomplex / detentiecentrum / penitentiaire inrichtingen / justitiële jeugdinstellingen / instellingen voor patiënten met een verstandelijke beperking is het streven dat elke minderjarige die tussen 08:00 en 24:00 uur ingesloten wordt in een cel, binnen 3 uur na insluiting door de dienstdoende huisarts beoordeeld wordt. Tussen 00:00 en 08:00 uur is dat wanneer er sprake is van alarmsignalen (zie hoofdstuk 5). Deze tijden (termijnen) zijn afgesproken door de directie van medTzorg en politie/instanties.

Ga naar: Verhoor, verzekering, bewaring en gevangenneming

• geeft medische zorg conform NHG-Standaarden
• heeft geen oordeel over het delict of de dader, anders dan in het medisch-psychisch domein
• heeft GEEN rol in het opsporingsproces. Ga naar: Beroepsgeheim en politie/justitie
• is in staat om de (hulp) officier van Justitie (OvJ) te adviseren ten aanzien van de insluiting van minderjarigen
• houdt hierbij rekening met het feit dat politieagenten en OvJ mogelijk beperkte medische achtergrondkennis hebben.
• is op de hoogte van alternatieven voor insluiting van minderjarigen. Ga naar: Advies aan OvJ en alternatieven voor insluiting
• schat kwetsbaarheden (kans op somatische en/of psychische schade) en basisbehoeften van minderjarigen in
• kent de schadelijke gevolgen (gezondheidsrisico’s) van insluiting
• kent en handelt naar de KNMG meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. KNMG Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld
• registreert signalen van mogelijke kindermishandeling zo objectief mogelijk
• gebruikt SPUTOVAMO als hulpmiddel voor registratie en interpretatie van letsels

Bij insluiting in een politiecel (op politiebureau en in arrestantencomplex) geldt dat tussen 00:00-08:00 uur de arrestantenverzorger overlegd met de ANW arts voor insluiting bij minderjarigen:

• met medicatie en/of middelengebruik
• met relevante medische voorgeschiedenis (zoals diabetes of epilepsie)
• met koorts of verdenking acute ziekte
• die angstig, onrustig, in paniek zijn en/of naar ouders blijven vragen
• die niet kunnen slapen

Indien er sprake is van (tenminste één van) bovenstaande punten zal de medTzorg arts binnen 3 uur de minderjarige arrestant beoordelen.
De arrestantenverzorger informeert de arts om 08:00 uur over de insluiting van een minderjarige die niet eerder in de nacht is overlegd.

Om de medische zorg voor minderjarigen binnen de gesloten gezinsvoorziening van detentiecentrum Zeist (DCZ) te borgen zijn de volgende afspraken sinds 2015 van kracht:

• Bij ieder kind < 2 jaar wordt er vanuit DCZ direct contact opgenomen met de (dienstdoende) huisarts, zodat de (dienstdoende) huisarts dit kind direct (zo snel mogelijk) kan zien. Bij aanwezigheid van een verpleegkundige, zal de verpleegkundige alvast de intake afnemen.
• Bij aanwezigheid van de medische dienst, tussen 7.30-22.00 uur, wordt er bij kinderen tussen 0 en 12 jaar, op de dag van binnenkomst een verpleegkundige intake afgenomen.
• Bij afwezigheid van de medische dienst, tussen 22.00-7.30 uur wordt er voor kinderen tussen de 2 en 12 jaar door de wachtcommandant (WACO) contact opgenomen met de (dienstdoende) huisarts. De (dienstdoende) huisarts zal beleid bepalen.
• Bij kinderen > 12 jaar wordt er binnen 24 uur een verpleegkundige intake afgenomen en wordt de intake binnen 24 uur geaccordeerd door de (dienstdoende) huisarts.

Voor alle kinderen geldt dat er door de verpleegkundige of de WACO bij koorts, pijn en andere alarmsignalen conform NHG-Standaard ‘kinderen met koorts’ contact wordt opgenomen met de (dienstdoende) huisarts.

Minderjarigen behoren tot één van de risicogroepen die extra kwetsbaar zijn voor negatieve gezondheidseffecten van isolatie (zie voor een uitgebreide beschrijving van de gezondheidseffecten van isolatie de richtlijn isolatie en vrijheidsbeperkende maatregelen, medtzorg 2017).

Het standpunt van medTzorg over isolatie is dat minderjarigen nooit worden geïsoleerd.

Samenwerken aan veiligheid (SAVE; onderdeel van Samen Veilig Midden-Nederland) in geval van insluiting in een politiecel. Ga naar: SAVE

• Bij een crisis buiten kantoortijden bellen cliënten van SAVE uit de provincie Utrecht met Veilig Thuis:
  • 0800-2000 (automatische doorschakeling naar eigen regio, 24/7 bereikbaar)
  • www.samen-veilig.nl
  • veiligthuis@samen-veilig.nl

NIDOS in geval van insluiting in een detentiecentrum voor vreemdelingen. Ga naar: NIDOS

• • www.nidos.nl
  • 088-5011200 (ma-vr 09:00-17:00 uur)
  • buiten kantooruren (bij urgente zaken) bereikbaar; 041-1650607

LECK in geval van verdenking kindermishandeling. Ga naar: LECK

• • www.leck.nu
  • 0900-4445444 (24/7 bereikbaar)

Psycholoog en groepsleiding in geval van verblijf van minderjarigen in een justitiële jeugdinstelling of een instelling voor patiënten met een verstandelijke beperking.

Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is in Nederland voor alle minderjarigen. Ga naar: JGZ

Ten aanzien van registratie van (signalering van) mogelijke kindermishandeling geeft medTzorg de volgende adviezen: Herkennen van kindermishandeling

• Registreer zo objectief mogelijk
• Wanneer het een hypothese betreft, leg dit dan ook als zodanig vast in het dossier
• Wanneer vermoedens later ontkracht of bevestigd worden, leg dat dan vast in het dossier
• Gebruik SPUTOVAMO als hulpmiddel voor registratie en interpretatie van letsels.

Ga naar: KNMG Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld